Trong khi nhiều giống lúa bị đổ ngã do cơn bão Yagi thì giống lúa Thụy Hương 308 của Vinaseed tại xã An Bình (Lạc Thuỷ, Hòa Bình) gần như không ảnh hưởng, cho năng suất trên 70 tạ/ha, đem lại thu nhập cao cho người nông dân xứ Mường.
Công tác chuyển giao giống cây trồng có năng suất, chất lượng, giá trị cao vào sản xuất có vai trò rất quan trọng trong việc hoàn thành các mục tiêu phát triển nông nghiệp. Vụ Hè Thu năm 2024, Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Lạc Thuỷ (Hòa Bình) đã phối hợp với Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam (Vinaseed) – chi nhánh Ba Vì triển khai mô hình cánh đồng 1 giống lúa Thụy Hương 308 với diện tích 15ha tại xã An Bình.
Ông Hoàng Đình Chính – Phó Trưởng phòng NNPTNT huyện Lạc Thủy cho biết: Vụ Hè Thu 2024 tại địa phương có nền nhiệt độ cao trung bình 28 – 29 độ C, cao nhất vào các tháng 6,7,8; nắng nóng xen kẽ mưa gây ảnh hưởng tới quá trình sinh trưởng của cây lúa. Đặc biệt là cơn bão số 3 (Yagi) từ ngày 06/9-13/9 ảnh hưởng vào giai đoạn lúa chín.
Ông Bùi Văn Lương, Tổ trưởng tổ sản xuất thôn Ninh Ngoại (An Bình, Lạc Thủy, Hòa Bình) kiểm tra chất lượng giống lúa Thụy Hương 308. Ảnh: Ngọc Hải
Mặc dù đối diện với nhiều yếu tố bất thuận, nhưng đến nay giống lúa Thụy Hương 308 vẫn đẻ nhánh khỏe, bông to dài, mật độ bông hữu hiệu/m2 và số hạt chắc/bông cao, năng suất thực thu ước đạt trên 70 tạ/ha, sau khi trừ chi phí tiền giống, phân bón, thuốc BVTV, công lao động…. Thụy Hương 308 cho lãi 33 triệu đồng/ha.
Ngoài ra, quan sát thực tế trên đồng ruộng chúng tôi và bà con nhân dân đều nhận thấy chưa có giống lúa nào có bộ rễ chắc khỏe như giống lúa Thụy Hương 308. Sau khi cấy, khả năng bén rễ, hồi xanh của giống lúa rất tốt.
“Trong điều kiện vụ mùa 2024 bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 như hiện nay, ít có cánh đồng nào được mùa như cánh đồng Thụy Hương 308 này. Với những gì thể hiện thực tế trên đồng ruộng, vụ Xuân 2025 chúng tôi sẽ tiếp tục đề nghị UBND huyện mở rộng diện tích gieo cấy giống lúa Thụy Hương 308 trên địa bàn toàn huyện” Ông Chính nhấn mạnh.
Còn theo ông Bùi Văn Lương, Tổ trưởng tổ sản xuất thôn Ninh Ngoại, là địa phương thuần nông nên ông và bà con cũng sản xuất rất nhiều vụ, nhiều loại giống. Nhưng ở giống lúa Thụy Hương 308 ông thích nhất là thời gian ngâm ủ nhanh, cây lúa sinh trưởng tốt, khi tuân thủ theo đúng kỹ thuật canh tác thì cảm thấy cây lúa tương đối khỏe, chịu được gió và thời tiết khắc nghiệt.
“Đặc biệt cơn bão số 3 vừa qua quá ác liệt, toàn bộ các giống lúa khác đều bị đổ ngã, năng suất không thể đạt 50% vì đổ ngã, đến giờ phút này chỉ còn duy nhất giống lúa Thụy Hương 308 là vẫn đứng vững. Tôi cho rằng giống lúa Thụy Hương 308 mới là giống lúa tốt nhất, phù hợp với đồng đất địa phương để đưa vào cho bà con sản xuất trong thời gian tới” ông Lương chia sẻ thêm.
Là một trong những hộ tham gia mô hình sản xuất giống lúa Thụy Hương 308, bà Bùi Thị Hẹn (thôn Ninh Ngoại) cho hay: Năm nay được chính quyền hỗ trợ, mặc dù là năm đầu tiên nhưng tôi đã mạnh dạn cấy toàn bộ diện tích bằng giống lúa Thụy Hương 308 thay thế các loại giống thuần trước. “Đến giờ phút này chúng tôi có thể khẳng định giống lúa Thụy Hương 308 cho năng suất rất cao, chịu được hạn, gió, chống đổ cực tốt, gia đình cảm thấy mừng trong vụ mùa 2024 này” Bà Hẹn hồ hởi khoe.
Mô hình sản xuất giống lúa Thụy Hương 308 tại Lạc Thủy, Hòa Bình vẫn đứng vững sau cơn bão Yagi. Ảnh: Ngọc Hải
Đặc biệt, dù là giống lúa lai nhưng chất lượng gạo của lúa Thụy Hương 308 rất dẻo, thơm, cơm đậm hơn các giống lúa lai khác rất nhiều. Giá trị thị trường gạo Thụy hương 308 ở mức cao nhờ chất lượng cơm ngon, hạt gạo trong, tỷ lệ xay xát cao.
Thời gian sinh trưởng của giống lúa Thụy Hương 308: Vụ Xuân 130-135 ngày; vụ Mùa 105-110 ngày; phạm vi thích ứng rộng; năng suất trung bình 70 -80 tạ/ha, thâm canh đạt 85- 90 tạ/ha. Chiều cao cây trung bình, phiến lá phẳng đứng, gọn khóm, màu xanh đậm. Khả năng chống đổ tốt, phạm vi thích ứng rộng, chống chịu sâu bệnh hại cao như bệnh đạo ôn, khô vằn, đặc biệt có khả năng chống bệnh bạc lá.
Cũng theo ông Chính, hiện lúa Thụy Hương 308 cho năng suất rất cao, bình quân chung toàn huyện gần 7 tấn/ha. Thành công của mô hình đã khẳng định vai trò rất quan trọng của mối liên kết 4 nhà trong sản xuất, giúp người dân tìm ra giống lúa mới nhiều triển vọng, phù hợp với điều kiện tự nhiên, khí hậu địa phương, từ đó mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân.
Giống lúa Thụy Hương 308 là một giải pháp tiềm năng trong bối cảnh biến đổi khí hậu
Biến đổi khí hậu dẫn đến sự thay đổi về lượng mưa và nhiệt độ, gây ra những hiện tượng thời tiết cực đoan như bão và lũ lụt. Những yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất lúa, làm giảm năng suất và chất lượng gạo. Các giống lúa truyền thống thường không có khả năng thích ứng với những điều kiện này, khiến nông dân gặp khó khăn trong việc duy trì sản lượng. Vì vậy việc tìm kiếm và phát triển các giống lúa có khả năng chống chịu tốt với điều kiện thời tiết khắc nghiệt là vô cùng cần thiết.
Trong bối cảnh đó, những năm gần đây các nhà khoa học của Vinaseed đã nghiên cứu, lại tạo ra nhiều giống lúa chất lượng cao, thích ứng tốt với sự biến đổi của thời tiết. Một trong những giống lúa đó phải kể đến giống lúa Thụy Hương 308 nổi bật là khả năng chống chịu tốt trước các điều kiện thời tiết khắc nghiệt như mưa bão và hạn hán.
Thụy Hương 308 có bông to, dài, tỷ lệ hạt chắc cao, năng suất trung bình 70-75 tạ/ha. Ảnh: Ngọc Hải
Điểm nổi bật của giống lúa Thụy Hương 308 là khả năng sinh trưởng tốt trong điều kiện ngập úng và đất mặn, năng suất ước đạt khoảng 6-8 tấn/ha, cao hơn so với nhiều giống lúa truyền thống.
Ông Nguyễn Hồng Yến – Chi Cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Hòa Bình cho biết: Diện tích lúa cả năm của Hòa Bình chỉ khoảng 39.000ha, không phải là lớn nhưng có ý nghĩa quan trọng trong sinh kế người dân cũng như sự ổn định về an ninh lương thực tại chỗ. Vì vậy, trong bối cảnh hiện nay 2 tiêu chí quan trọng xác định giống lúa chủ lực của địa phương đến năm 2030, tầm nhìn 2045 là thích ứng với biến đổi thời tiết, ngắn ngày và năng suất, chất lượng cao.
Hòa Bình cũng đặt mục tiêu trong quy hoạch vùng lúa sản xuất chất lượng cao phải đảm bảo tiêu chí theo Nghị định 112 của Chính phủ, nhưng đồng thời phải là hạt nhân để đảm bảo sản lượng lúa chung của toàn tỉnh. Mục tiêu đến 2030 nếu năng suất toàn tỉnh đạt 60-61 tạ/ha thì vùng sản xuất lúa chất lượng cao phải đạt tối thiểu 65 tạ/vụ mới mang tính chất đầu tàu kéo sản lượng chung của toàn tỉnh lên. Để đạt được mục tiêu đó thì nhất định phải có tiêu chí về bộ giống và chúng tôi mong muốn phối hợp với các Doanh nghiệp sản xuất, cung ứng giống cùng xác định bộ giống chủ lực cho tỉnh Hòa Bình.
Trong quá trình theo dõi nhiều năm đưa bộ giống mới vào sản xuất, chúng tôi đánh gia cao sự tham gia của Vinaseed, một trong hai doanh nghiệp chiếm thị phần lớn nhất ở Hòa Bình. Vinaseed có bộ giống rất đa dạng, đáp ứng được yêu cầu của địa phương, trong đó có giống lúa Thụy Hương 308.
“Giống lúa Thụy Hương 308 đã đưa vào vùng đất Hòa Bình được 5 năm nay, lúc đầu mang tính chất khảo nghiệm, thử nghiệm, dần dần đã được bà con nông dân ưa chuộng và đến giờ là một trong giống nằm trong cơ cấu giống của địa phương. Hy vọng tính ổn định của giống tiếp tục đóng góp trong bộ giống chủ lực của địa phương trong thời gian tới” Ông Yến cho biết thêm.
Thời gian gần đây, các trận mưa bão ngày càng khốc liệt đã gây thiệt hại nặng nề cho mùa màng, nhưng các diện tích gieo cấy giống lúa Thụy Hương 308 đã chứng tỏ khả năng hồi phục nhanh chóng sau khi ngập úng, giữ vững năng suất và chất lượng.
Nghiên cứu cho thấy, giống lúa này có thể chịu đựng được ngập lụt lên đến 10 ngày mà không bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của cây lúa, giúp nông dân yên tâm sản xuất.
Ông Trần Quốc Toản, Phó Giám đốc Chi nhánh Vinaseed Ba Vì cho biết: Thụy Hương 308 là giống lai do Vinaseed nhận chuyển giao toàn bộ và trực tiếp sản xuất giống. Đặc biệt, giống lúa Thụy Hương 308 đã được Vinaseed chuyển giao toàn diện và trực tiếp duy trì sản xuất tại Việt Nam nên đã chủ động được nguồn giống và giá thành rẻ hơn rất nhiều so với giống lúa lai nhập khẩu.
Giống lúa Thụy Hương 308 được khuyến khích sử dụng rộng rãi tại nhiều vùng trong cả nước, đặc biệt là những khu vực thường xuyên phải đối mặt với thiên tai.
Với khả năng chống chịu tốt và năng suất cao, giống lúa Thụy Hương 308 không chỉ giúp nông dân giảm thiểu rủi ro mà còn góp phần bảo vệ môi trường, tăng sản lượng lúa gạo, đảm bảo nguồn lương thực cho xã hội. Việc tiếp tục nghiên cứu và phát triển giống lúa này sẽ là một bước tiến quan trọng trong ứng phó với các thách thức của thiên nhiên và phát triển nông nghiệp bền vững.
